“Cách tính phần trăm độ dốc” là một trong những câu hỏi chúng tôi được rất nhiều khách hàng tư vấn khi thi công công trình. Quả thực, độ dốc là một bài toán được ứng dụng rộng rãi trong xây dựng nhưng không phải ai cũng hiểu rõ. Thông thường các công trình xây dựng như nhà ở, nhà xưởng, v.v. thường sẽ được thiết kế mái thái và để mái thái phù hợp với công trình thì cần tính toán độ dốc bao nhiêu phần trăm. Độ lệch mái dốc sẽ ảnh hưởng lớn đến chất lượng công trình và các yếu tố liên quan. Vậy hãy cùng tìm hiểu cách tính hệ số góc phần trăm qua bài viết dưới đây nhé!
Độ dốc của mái nhà, tòa nhà là gì?
Trước khi tìm hiểu về cách tính tỷ lệ phần trăm độ dốc, trước tiên khách hàng nên hiểu cao độ mái là gì. Độ dốc mái là độ dốc của mái nhà theo một tỷ lệ nhất định sao cho phù hợp nhất với kết cấu công trình. Các kỹ sư phải tính toán để đạt được độ dốc chuẩn nhất, giúp thoát nước nhanh, tránh ứ đọng gây thấm. Những điều này sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày cũng như tuổi thọ của công trình nên cần được tính toán kỹ lưỡng.
Ngoài sự phụ thuộc vào công trình, cao độ mái còn phụ thuộc vào vật liệu làm mái. Mái nhà có độ dốc lớn sẽ có khả năng thoát nước nhanh nhưng lại cần nhiều vật liệu. Ngoài ra, độ cao của mái nhà phụ thuộc vào kích thước của ngôi nhà. Trong xây dựng, tỷ lệ phần trăm sân mái lý tưởng là 10%. Tỷ lệ này có thể thay đổi tùy thuộc vào thiết kế dự án phù hợp, nhưng phải đáp ứng hầu hết các tiêu chuẩn kỹ thuật.
Tính độ dốc mái nhà theo vật liệu sao cho chính xác?
Sau khi hiểu được cao độ mái và tầm quan trọng của nó trong xây dựng, chắc hẳn bạn cần có cách tính cao độ mái. Mái nhà làm bằng vật liệu khác nhau sẽ có độ dốc khác nhau. Tham khảo cách tính cao độ mái theo các loại vật liệu dưới đây.
Công thức chung tính độ dốc mái:
- Hệ số mái dốc: m = H/L= tan(α)
- Độ dốc mái: i% = m x100% = Cao/L x 100%
- Góc α: α = arctan(m)
Trong đó: α là ký hiệu chỉ độ dốc là chiều cao của mái là chiều dài của mái
Cách tính độ dốc mái tôn như thế nào?
Hiện nay, mái tôn đang là vật liệu phổ biến trong thiết kế nhà ở tại Việt Nam vì sử dụng được lâu dài và giá thành cũng tương đối ổn định. Tuy nhiên, để có một mái tôn đáp ứng các tiêu chí về tính thẩm mỹ, chất lượng cũng như đảm bảo độ dốc phù hợp thì bạn cần nắm rõ các tiêu chuẩn cũng như lưu ý một số điều như sau:
- Tỷ lệ cao độ của mái tôn sẽ được tùy chỉnh theo các thiết kế nhà khác nhau, nhưng tối thiểu phải là 10%.
- Độ dốc mái tôn và nền bê tông khu vệ sinh phải có độ dốc tối thiểu 15%.
- Hầu hết mái dốc tầng hầm sẽ có độ dốc tối đa là 20%
Cách tính chính xác % độ dốc của mái tôn:
Độ dốc mái đúng chuẩn sẽ hạn chế tích nước, thấm dột cho ngôi nhà
- Độ dốc (tính bằng %)
- Góc dốc (độ)
Độ dốc của mái nhà là tỷ lệ giữa chiều cao/chiều dài của mái nhà và được tính theo công thức:
i=H/W * 100%
Góc dốc Alpha sẽ được tính theo công thức: Alpha = arctan(H/L) / 3.14 * 180 .
Ví dụ:
- Độ dốc 15%, chiều cao mái H = 1 m, chiều dài mái L = 10 m => góc dốc 8,6 độ.
- Độ dốc 25%, chiều cao mái H = 2 m, chiều dài mái L = 10 m => góc dốc 14,2 độ.
Cách tính độ dốc mái nhà lợp bằng ngói
Cũng giống như mái tôn, khi sử dụng mái ngói cho các công trình xây dựng, chúng ta cần tính toán % cao độ của mái. Công thức tính độ dốc mái với ngói Alpha: α = H/L = tan. Vì vậy, để có một mái ngói đẹp thì alpha nên dao động trong khoảng 30 – 35 độ. Đây được xem là tỷ lệ cho phép gạch có độ dốc vừa phải, không quá cao nhưng vẫn thoát nước tốt. Đặc biệt, chủ sở hữu không bội chi chi phí xây dựng, sửa chữa nếu đảm bảo được tiêu chuẩn này.
Cách tính độ dốc của gạch:
- Với mái bằng: Loại mái này sẽ có độ dốc dưới 8%, tuy nhiên trên thực tế mẫu mái bằng sẽ sử dụng độ dốc tối đa là 2%.
- Với mái ngói: ngói thái cao cấp của Nhật Bản, Thái Lan…. Độ dốc của mái thường chiếm khoảng 25-40%. Các loại ngói phổ biến như ngói đỏ, ngói vẩy cá… độ dốc mái dao động từ 35-60%.
- Ngói xi măng sẽ dốc mái 45-75%.
- Mái bê tông sẽ có độ dốc mái lớn hơn 30 độ và nhỏ hơn 45 độ. Không dưới 20 độ và không quá 90 độ.
* Độ dốc i sẽ được tính theo công thức: i= H/L *100%= arctan
* Độ dốc m được tính theo công thức: m = tan hoặc m = H/2L (theo cách tính truyền thống).
Độ dốc i, m và cách tính nhanh độ dốc theo ứng dụng thực tế
Bên cạnh cách tính độ dốc theo vật liệu mái nêu trên, bạn cũng cần biết về độ dốc i, độ dốc m cũng như ứng dụng thực tế của độ dốc mái.
Độ dốc i (thường dùng cho gạch)
Cao độ của mái nhà là tỷ lệ chiều cao trên chiều dài.
Công thức tính độ dốc i:
i = m × 100% = (Cao/Rộng) × 100%
(Độ dốc = hệ số mái x 100%) hoặc bằng (Chiều cao mái: chiều dài) x 100)
Trong đó:
- Tôi là mái nhà dốc
- H là chiều cao của mái nhà
- L là chiều dài của mái nhà
- m là hệ số mái dốc m= H/L = tan α.
Độ dốc m (dùng cho các loại mái khác)
Hệ số góc m có cùng công thức với hệ số góc i. Tuy nhiên, ngoài công thức trên, độ dốc m còn được tính theo phương pháp truyền thống: m = H/2L .
Ví dụ: nếu cửa mở mái của bạn rộng 8m và chiều cao của mái là 3m thì độ dốc I% = 3/4 × 100% = 75%.
Cao độ hợp lý của các loại mái:
- Mái ngói âm dương thường có độ dốc 40% tương ứng với góc nghiêng 25 độ.
- Mái ngói phẳng, mũi ngói sẽ dốc từ 35-60 độ
- Độ dốc của mái tôn sẽ nhỏ hơn độ dốc của mái ngói
Cách tính nhanh trong thực tế
Bên cạnh các phương pháp tính toán độ dốc trên, thực tế chúng ta cần tính toán nhanh hơn với độ chính xác tương đối để nhanh chóng đưa ra giải pháp cho công việc. Do đó, tính toán nhanh và ứng dụng tiện ích cao được khách hàng ưu tiên hàng đầu. Do đó ta có thể áp dụng cách tính độ dốc nhanh để ứng dụng vào thực tế, bằng cách tính chiều cao của mái khi biết chiều rộng và từ đó tính được độ dốc của mái với công thức: Tag Alpha = H/L . Suy ra: H = Tag Alpha x L
Các giá trị Tag Alpha có sẵn là:
| GócAlpha | Tag | Dốc |
| 5 độ | 0,087488 | số 8% |
| 10 độ | 0,17632698 | 17% |
| 12 độ | 0,21255656 | 21% |
| 15 độ | 0,267949192 | 26% |
| 20 độ | 0,363970234 | 36% |
| 25 độ | 0,466307658 | 46% |
| 30 độ | 0,577350269 | 57% |
| 35 độ | 0,700207538 | 70% |
| 40 độ | 0,839099631 | 83% |
| 45 độ | 1 | 100% |
Một số ví dụ minh họa ứng dụng thực tế
Dưới đây là một số ví dụ minh họa giúp khách hàng hiểu và áp dụng công thức nhanh hơn khi tính tỷ lệ phần trăm mái dốc ứng dụng trong xây dựng:
Ví dụ 1: Công trình sử dụng mái tôn có độ dốc từ 10 đến 20 độ
Nếu công trình của bạn lợp mái tôn có độ dốc đúng 12 độ thì chiều dài của mái là 10 m. Để tính chiều cao H ta sẽ áp dụng công thức:
H = Thẻ 12 độ x 10 = 0,21255656×10 = 2,12556 mét
Ví dụ 2 : Mái giả tôn, độ dốc khoảng 20-30 độ
Trong trường hợp này, tòa nhà sẽ được lợp bằng tôn giả, độ dốc 30 độ, độ mở 8 m, đây cũng là chiều rộng của mái ngói. Khi tính toán, bạn chỉ tính một nửa của phần 8 m, tức là 4 m.
Công thức là: H = Tag 30 độ x 4 = 0,577350269 x 4 = 2,3094 mét
Những lưu ý khi tính toán độ dốc của mái
Ngoài việc nắm vững các công thức và cách tính cao độ mái nhà trên, bạn cũng nên biết một số lưu ý dưới đây. Có như vậy việc thi công công trình mới đảm bảo tính thẩm mỹ và kỹ thuật nhất.
- Kiểm tra xem mái nhà được lợp bằng chất liệu gì, tôn hay ngói. Dù lợp tôn hay ngói đều tạo sóng trên mái và để giảm độ dốc người ta sẽ tạo sóng lớn, như vậy sẽ dễ thoát nước hơn.
- Mái có chiều cao dưới 2,4m nên lắp đường ống thoát nước riêng
- Khi tính toán độ dốc mái tôn phải nghiên cứu tạo khe hở tải nhiệt lớn hơn 25 m. Đây được coi là kích thước lý tưởng cho lớp chống thấm nếu độ dốc mái nhỏ hơn 6%.
- Tùy theo nhu cầu thiết kế và công nghệ, mái nhà sẽ được thiết kế bên trong hoặc bên ngoài kết nối với hệ thống thoát nước. Trường hợp hệ thống thoát nước bên trong cần có hệ thống máng treo hoặc ống dẫn nước. Máng phải có nắp đậy bằng bê tông cốt thép và có thể tháo lắp dễ dàng.
Như vậy qua phần trên quý khách hàng đã hiểu rõ về cao độ mái cùng với công thức tính toán chuẩn và nhanh chóng của chúng. Hơn nữa, ngoài độ dốc của mái nhà, khi xây dựng nhà ở, nhà máy, xí nghiệp bạn cũng nên chú ý đến độ dốc của cầu thang. Chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu ở phần tiếp theo dưới đây!
Độ dốc của cầu thang trong xây dựng
Bên cạnh độ dốc của mái thì độ dốc của bản mặt cầu cũng là một yếu tố quan trọng, phải được thiết kế và thi công đúng cách. Bởi nếu cầu thang quá dốc sẽ ảnh hưởng đến sự an toàn của người sử dụng. Lên xuống cầu thang sẽ rất mệt, dễ hụt chân, ảnh hưởng đến sức khỏe. Ngược lại, cầu thang không có độ dốc cũng khiến việc đi lại khó khăn hơn.
Độ dốc của cầu thang được xác định bằng tỷ lệ giữa chiều cao và chiều rộng của cầu thang và được tính theo công thức: 2h + b = 600 m m. (h là chiều cao, b là chiều rộng). Thông thường, chiều cao của nội thất cầu thang sẽ là 150mm-180mm, chiều rộng tương ứng là 240-300mm. Nó có kích thước cân đối, không quá cứng và thuận tiện hơn khi di chuyển.
Tóm lại, bài viết trên đã cung cấp cho khách hàng cách tính phần trăm độ dốc chính xác và nhanh chóng cho cả mái nhà và cầu thang. Từ những công thức này, công trình của chúng ta sẽ vô cùng hoàn hảo, tránh được nhiều chi phí sửa chữa, bảo dưỡng sau này. Xây dựng hợp lý, hài hòa và đúng kỹ thuật sẽ mang lại sự thoải mái cho cư dân địa phương. Nếu còn bất cứ thắc mắc cần được tư vấn, khách hàng có thể liên hệ ngay với chúng tôi qua phần mô tả bên dưới. Xin kính chúc quý khách hàng luôn thành công và gặp nhiều may mắn trong cuộc sống.
